
Akciğer kanseri, Amerika Birleşik Devletleri'nde kansere bağlı ölümlerin önde gelen nedenidir ve meme, prostat ve kolon kanserlerinin toplamından daha fazla ölüme neden olmaktadır. Klinik sonlanım, erken tanı konulan hastalarda 5 yıllık sağkalım >%80 olacak şekilde düzelirken, geç tanı konulan hastalarda yalnızca %13'tür. Akciğer kanseri tanı süreci uzun sürmektedir. SEER veri tabanında yapılan bir çalışmada akciğer kanseri tanısının ortalama süresinin 187 gün olduğu bulunmuştur. Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Akciğer Kanseri Tarama Çalışması (NLST), düşük doz bilgisayarlı tomografi (BT) kullanılarak yapılan akciğer kanseri taramasının, erken tanıya bağlı olarak akciğer kanseri mortalitesini önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. Bununla birlikte, tarama daha önce tanımlanamayan küçük ve yarı katı pulmoner nodüllerin prevalansını da artırmıştır. Akciğer Kanseri Stratejist Programı (LCSP) çoklu disiplinli torasik onkoloji ekibi olup, tanı gecikmesini önlemek, belirsiz nodüller için tedavi kararını kolaylaştırmak ve tedavi gecikme riski yüksek hastalarda akciğer kanseri için tedaviye erişimi hızlandırmak için tasarlanmıştır.
Aynı göğüs cerrahisi kliniğindeki rutin sevke kıyasla, LCSP üzerinden yönetildiğinde tedavi gecikmesi riski yüksek olan hastalarda hızlandırılmış bir akciğer nodülü tanı ve tedavisi sağlanabileceği hipotezi değerlendirilmiştir.
LCSP, 2013 yılında Brigham ve Kadın Hastanesi (BWH) ve Dana Farber Kanser Enstitüsü (DFCI) tarafından düzenlenip, sağlık hizmetleri araştırma ve kalite ajansı (AHRQ) tarafından finanse edilen çoklu disiplinli bir konferansta geliştirilmiştir. 17 kurumdan hasta, hasta yakını, göğüs cerrahları, onkologlar ve göğüs hastalıkları uzmanı, akciğer kanseri bakımındaki temel engelleri belirlemek ve ele almak amacıyla bu iki günlük konferans için bir araya gelmiştir. Ortaya çıkan bakım sunum modeli; klinik stratejist (CS) olarak belirlenen torasik eğitimli bir ileri uygulama sağlayıcısı (APP) aracılığıyla akciğer nodül değerlendirmesinin koordinasyonu merkezlidir. Uygulamada, CS sevk edildikten sonra hastanın tıbbi kaydını gözden geçirip uygun onkoloji uzmanlarına danışır, her hasta için özelleştirilmiş bir değerlendirme stratejisi geliştirilir ve herhangi bir ziyaretten önce gerekli testlerin yapılması talimatı verilir. Hasta ilk kez klinikte CS tarafından toplanan çoklu disiplinli onkoloji uzmanları grubu olan "Kişiselleştirilmiş Bakım Ekibi" tarafından sonuçları gözden geçirmek, tanıyı tartışmak ve tedavi uygulamak için görülür.
Rutin cerrahi sevk yoluyla tedavisi yönetilen 100 hasta ile ilk 100 LCSP hastasında tedavi verimliliğini ve onkolojik sonuçları değerlendirmek için retrospektif bir araştırma yapılmıştır.
Şüpheli akciğer bulgusu olan 100 hasta (65 kadın, 35 erkek) LCSP grubuna yönlendirilmiştir. Aynı cerrahi kliniğe rutin yolla sevk edilen 100 hasta da (66 kadın, 34 erkek) kontrol grubunu oluşturmuştur. LCSP sevkleri ağırlıklı olarak acil servisten gelirken, rutin sevklerin çoğu ilk gören hekimdendir. LCSP kohortunda şüpheli akciğer bulguları göğüs BT incelemesi (n=52), akciğer X-ray (n=21) ve abdominal BT (n=17) ile saptanmıştır. Rutin sevk kohortunda da şüpheli akciğer bulguları; göğüs BT incelemesi (n=47), akciğer X-ray (n=30) ve abdominal BT (n=16) ile saptanmıştır. 78 LCSP ve 41 rutin sevk hastasında başlangıçta nodül izlenmiştir. 22 LCSP ve 59 rutin sevk hastası intratorasik kanser tedavisi görmüştür. LCSP hastalarında daha az hastane ziyareti (4’e karşılık 6, p < 0.001), klinisyen ziyareti (1.5’a karşılık 2, p=0.08), tanı incelemesi (4’e karşılık 5, p=0.01) saptanırken, tanı (30.5’e karşılık 48 gün, p=0.02) ve tedaviye başlama süresi (40.5’e karşılık 68,5 gün, p=0.02)) daha kısa olmuştur.
Sonuç olarak; LCSP, yeni bir akciğer nodülü olup, tedavi gecikme riski yüksek olan hastalarda tanı çeşitliliğini ve intratorasik malignite tanı ve tedavi süresini önemli ölçüde azaltmıştır. Bu sistem ilk sevk zamanından itibaren hasta, yönlendiren doktor, onkoloji uzmanı ve göğüs cerrahı arasında ortak karar vermeyi kolaylaştırmıştır; hızlı, hasta merkezli ve uzman rehberli klinik bakım sağlanabilmiştir.
Lung Cancer Strategist Program: A novel care delivery model to improve timeliness of diagnosis and treatment in high-risk patients, Healthcare 9 (2021) 100563 https://doi.org/10.1016/j.hjdsi.2021.100563
+ Tüm Referansları Göster