Alzheimer Hastalığında Hafıza Kaybına Karşı Koruyabilecek Yeni Mekanizmalar

Yeni araştırmalar, nadir görülen bir Alzheimer hastalığına sahip hastaların uzun vadede bile durumun hafıza kaybı özelliğini göstermediğini öne sürmektedir. Ayrıca bilim insanları tipik Alzheimer hastalarının nöropatolojide bazı farklılıklar göstererek, hastalığın tipik formlarında hafıza kaybına karşı koruyabilecek yeni mekanizmalar keşfetme umutlarını artırdığını belirtmişlerdir. Çalışmanın baş yazarı olan Marsel Mesulam, Medscape Medical News'e verdiği demeçte, Alzheimer hastalığının birden fazla formu olduğunu keşfettiklerini, tipik bir Alzheimer hastasında hafızada bozulma olsa da, Alzheimer hastalığına bağlı birincil ilerleyici afazili hastaların oldukça farklı olduğunu belirtmiştir. Ayrıca Mesulam hastaların dille ilgili sorunları olduğunu, ne söylemek istediklerini bildiklerini ancak kelimeleri bulamadıklarını buna karşın hafızalarının sağlam olduğunu ifade etmiştir. Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Fakültesi, Chicago, Illinois'deki Mesulam Bilişsel Nöroloji ve Alzheimer Hastalığı Merkezi direktörü olan Mesulam, bu hastaların, beynin hafıza bölümündeki nöronları yok eden, tipik Alzheimer hastaları ile aynı seviyelerde nörofibriler yumaklar gösterdiğini bulduklarını, ancak birincil ilerleyen afazi Alzheimer hastalarında beynin bu bölümünün baskın olmayan tarafının daha az atrofi gösterdiğini sözlerine eklemiştir. Mesulam, görünüşe göre bu hastaların nörofibriler yumakların etkilerine karşı daha dirençli olduğunu belirtmiştir. Araştırmacılar ayrıca, tipik Alzheimer hastalığında belirlenmiş risk faktörleri olan iki biyobelirtecin, durumun birincil ilerleyen afazi (PPA) formu için risk faktörü olarak görünmediğini bulmuşlardır. Mesulam, bu gözlemlerin, beyni Alzheimer tipi hasardan koruyabilecek mekanizmalar olduğunu gösterdiğini belirtmiştir. Ayrıca Mesulam, Alzheimer'ın birincil ilerleyici afazi formu olan bu hastaları incelemenin, tipik Alzheimer hastalığı ile ilişkili hafıza kaybı için yeni tedavilere yol açabilecek bu mekanizmaları nerede arayacakları konusunda ipuçları verebileceğini ifade etmiştir.

PPA hastalarında hafızanın karakterizasyonu

Çalışma, Neurology Dergisi'nin 13 Ocak sayısında çevrimiçi olarak yayınlanmıştır. Araştırmacılar, PPA'nın, korunmuş hafıza ve davranış arka planında ortaya çıktığında teşhis edildiğini ve vakaların yaklaşık %40'ının Alzheimer hastalığının atipik belirtilerini temsil ettiğini açıklamışlardır. Mesulam, birincil ilerleyici afazili kişilerin anılarının ilk başta etkilenmediğini bildikleri halde, hafıza işlevlerini yıllarca sürdürüp sürdürmediklerini bilmediklerini belirtmiştir. Mevcut çalışmanın, Alzheimer ile bağlantılı PPA'daki hafıza korumasının tutarlı bir temel özellik mi yoksa ilk sunumla sınırlı geçici bir bulgu olup olmadığını araştırmayı ve durumun altında yatan patolojiyi araştırmayı amaçladığı belirtilmiştir. Araştırmacılar, aynı testlerle dil ve hafıza değerlendirmesinin elde edildiği en az iki ardışık ziyaret gerçekleştiren Alzheimer'ın otopsi veya biyobelirteç kanıtı olan PPA hastalarını belirlemek için veritabanlarını araştırdıklarını bildirmişlerdir. Çalışmaya PPA tipi Alzheimer hastalığı olan 17 hasta dahil edilmiş olup hafıza kaybı olan tipik Alzheimer hastalığı olan 14 hasta ile karşılaştırılmıştır. Yazarlar, PPA hastalarında hafızanın karakterizasyonunun zor olduğunu, çünkü çoğu testin kelime listeleri kullandığını ve bu nedenle hastaların dil bozuklukları nedeniyle testi geçemeyebileceklerini belirtmişlerdir. Bu sorunu çözmek için araştırmacılar, ortak nesnelerin resimlerini hatırlamayı içeren hafıza testleri yaptıran PPA hastalarını dahil ettiklerini bildirmişlerdir. Editörler, çalışmanın örneklem büyüklüğünün nispeten küçük, PPA tipi Alzheimer hastalarının hepsine otopsi yapılmadığı, MRG’nin yalnızca afazi grubu için mevcut olduğu ve iki grubun tanıma belleklerinin karşılaştırılması için farklı bellek testleri uygulandığı gibi bazı sınırlamaları olduğuna dikkat çekmişlerdir. Ancak araştırmacılar bu çalışmanın, Alzheimer patolojisinin farklı klinik sunumlarına sahip kişilerde belleğin nöral substratının farklı hassasiyetinin potansiyel nedenleri hakkında önemli bilgiler sağladığı sonucuna varmış olduğunu bildirmişlerdir.