Aşı Yaptırırsanız Covid-19 Yayma Olasılığınız Ne Kadar Azalır?

Birkaç çalışma, Delta varyantının ortaya çıkmasına rağmen, Covid-19'a karşı tamamen aşılanmış kişilerin başkalarına bulaştırma olasılığının çok daha düşük olduğunu göstermektedir. Bulgular, bazı çevrelerde yaygınlaşan aşıların artık korona virüsün yayılmasını önlemek için fazla bir şey yapmadığı fikrini çürütmektedir. Illinois Üniversitesi'nden Christopher Byron Brooke, 'Aşılar bulaşmayı kesinlikle azaltıyor' demiştir. ‘Aşılanmış kişiler bazı durumlarda virüsü bulaştırır, ancak veriler, aşılı bir bireyin bulaştırma riskinin aşılanmamış bir bireye göre çok daha düşük olduğu konusunda son derece net' yorumunda bulunmuştur.

Yakın zamanda yapılan bir araştırma, Delta varyantı ile enfekte olan aşılanmış kişilerin, aşılanmamış kişilere göre virüs bulaştırma olasılığının %63 daha düşük olduğunu bulmuştur. Çalışmayı yöneten Hollanda Ulusal Halk Sağlığı ve Çevre Enstitüsü'nden Brechje de Gier, bunun Alfa varyantına göre biraz daha düşük olduğunu söylemektedir. Ekibi daha önce Alfa ile enfekte olmuş aşılı kişilerin aşısız insanlara bulaştırma olasılığının yüzde 73 daha az olduğunu bulmuştur. De Gier'e göre önemli olan, aşıların bulaşmayı azaltma üzerindeki tam etkisinin %63'ten bile daha yüksek olmasıdır, çünkü aşılanan çoğu insan ilk karşılaşmada enfekte olamazdır.

De Gier ve ekibi, ikincil karşılaşma oranı olarak adlandırılan pozitif vakalarla temas oranını hesaplamak için Hollanda'nın Covid-19 izleme sistemini verilerini kullanmıştır. De Gier, aşılamanın enfeksiyon riskini ne kadar azalttığını tam olarak bilmedikleri için aşı nedeniyle bulaşmadaki tam azalmayı hesaplayamadıklarını söylemektedir. Fakat aşılamanın enfeksiyon riskini yalnızca %50 azalttığını varsaymak bile, aşıların bulaşmayı %80'den fazla azalttığı anlamına gelmektedir.

Bu yılın başlarında Yale Üniversitesi'nden Ottavia Prunas, mRNA aşısının kullanıldığı İsrail'den gelen verilere iki farklı model uyguladı. Ekip bulaşmaya karşı genel aşı etkinliğinin % 89 olduğunu bulmuştur. Ancak, kullanılan veriler Delta varyantının baskın hale gelmesinden öncesine aittir. Prunas, ekibin artık deltanın etkisini çözmek için daha yeni verileri kullandığını söylemektedir. Aşıların artık bulaşmaya karşı o kadar etkili olmadığı fikri, temmuz ayında, enfekte olan aşılı kişilerin diğerleri kadar virüs yayabileceğini iddia eden haberlerden kaynaklanmış olabilir. Bu doğru olsa bile, aşılar ilk etapta enfeksiyonları azaltarak bulaşmayı büyük ölçüde azaltacaktır.

Bu habere yol açan çalışmada bir kişideki virüs sayısı doğrudan ölçülmedi, ancak viral RNA'nın bir ölçüsü olan Ct puanlarına dayanıyordu. Ancak bu RNA, bağışıklık sistemi tarafından yok edilen virüslerden kaynaklanmış olabilir. Artık Ct puanlarının virüs miktarının iyi bir ölçüsü olmadığına dair birkaç kanıt var. İlk olarak, enfekte olmuş aşılı kişilerin çok daha az bulaştırıcı olduğu gerçek. Oxford Üniversitesi'nden Timothy Peto Covid-19 izleme verilerini kullanarak de Gier'e benzer bir çalışma yaptı ve benzer sonuçlar almıştır.

İkincisi, Peto'nun ekibi özellikle Ct puanları ile bulaşıcılık arasında çok az bağlantı olduğunu göstermiştir. 'Aşıdan sonra pozitif çıkan kişilerde viral yük aşılanmamış kişilerle aynı görünüyor. Bu nedenle aynı derecede bulaşıcı olduklarını düşündük. Ama daha az bulaşıcı oldukları ortaya çıktı' demiştir Peto.

Başka bir kanıt dizisi Brooke tarafından yapılan bir çalışmadan gelmektedir. Ekibi, testleri pozitif çıkana kadar her gün 23 kişiden örnek aldı. Altı tam aşılı kişiden beşinde örnekler bulaşıcı değildi. Brooke, çalışmanın aşılı kişilerin aşılanmamış kişilere göre daha az virüs yaydığını ve yayılmanın daha erken kesildiğini gösterdiğini söylemektedir. Kötü haber ise Peto'nun çalışmasının aşılı kişinin bulaştırma oranındaki azalmanın ikinci aşı dozundan sonraki üç ay içinde yaklaşık dörtte bir oranında azaldığını göstermesidir. 'Bu beni üçüncü doz aşıya ikna etti. Birleşik Krallık'ta büyük bir salgının ortasında olduğumuz düşünülürse, buna devam etmek gerekiyor' demiştir.