Baba Stresliyse Çocuğunun Beyin Gelişimi Etkileniyor

Bilim insanları, şimdiye kadar yapmış oldukları çok sayıda çalışmaya dayanarak, yetersiz beslenme, stres veya enfeksiyon gibi faktörleri de içeren bir annenin gebelik sırasında yaşadığı ortamın yavrularını olumsuz yönde etkileyebileceğini biliyor. Bunun nedeni, kısmen bu çevrenin bazı genlerin ifadesini nasıl etkilediğine bağlı olabilir. Buna epigenetik denmektedir.

Ancak Maryland Tıp Fakültesi'nden araştırmacıların yapmış oldukları yeni bir çalışma, bu gelişim üzerinde babanın da bir etkisi olabileceğini kanıtlar nitelikte. Buna göre babanın stres düzeyi, sperminin önemli yönlerini değiştirerek yavruların gelişimini etkileyebilir.

Araştırma ekibi geçmişte yapmış oldukları araştırmalarda, kronik periyodlarla hafif stres yaşayan yetişkin erkek farelerin, strese daha azalmış yanıt veren yavrulara sahip olduklarını bulmuştu; stres reaktivitesindeki değişiklikler ise depresyon gibi nöropsikiyatrik bozukluklarla ilişkilendirilmiştir. Araştırmacılar, azaltılmış tepkinin mekanizmasını izole etmeyi de başardılar; babanın sperminin mikroRNA olarak bilinen genetik materyalinde değişiklikler olduğunu buldular. MikroRNA önemlidir çünkü genlerin fonksiyonel protein haline gelmesinde anahtar rol oynar.

Babadaki Stres Spermin Yapısını Bozuyor

Yeni çalışmada, araştırma ekibi bu mikroRNA değişiklikleri hakkında yeni ayrıntıları çözdü. Erkek üreme bölgesinde, spermin olgunlaştığı yapı olan caput epididim, mikroRNA ile paketlenmiş minik vezikülleri spermle birleşmek üzere salgılar. Babanın stres durumunda kaput epididim, bu veziküllerin içeriğini değiştirerek tepki gösterdi.

Bu bulgu, hafif çevresel zorlukların bile gelecekteki yavruların gelişimi ve potansiyel olarak sağlığı üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini düşündürmektedir. Bir babanın strese maruz kalması ile onun yavruları için oluşan hastalık riskleri arasındaki bağlantılar hakkında daha fazla bilgi edinilirse, bu bozuklukları daha iyi anlayabilir, tespit edebilir ve önleyebiliriz. Araştırma ekibi çalışmalarını otizm ve şizofreni gibi nörogelişimsel bozukluklardaki risk faktörleri üzerine odaklamış durumda.