Beynin Bağışıklık Hücreleri Alzheimer Hastalığına Karşı Koruma Sağlayabilir mi?

Alman Nörodejeneratif Hastalıklar Merkezi (DZNE), Ludwig-Maximilians-Universitaet (LMU) Münih ve Denali Therapeutics'ten (Güney San Francisco, CA, ABD) bilim insanları, beynin bağışıklık hücrelerini Alzheimer hastalığına karşı daha iyi koruma sağlayabilecek şekilde uyarmak için bir yaklaşım geliştirmiştir. Araştırmanın raporları EMBO Molecular Medicine dergisinde yayınlandı ve bulgu sonuçları Alzheimer hastalığını tedavi etmek için yeni terapilerin geliştirilmesini sağlayabilir. Araştırmacılar, beynin bağışıklık hücrelerine "mikroglia" adı verilen spesifik bir antikor belirlediler. Bu antikor, hücrelerin aktivitelerini daha uzun yaşayacakları, daha hızlı bölünecekleri ve anormal maddeleri daha kolay tespit edecekleri şekilde uyarmaktadır. Alzheimer hastalığına benzeyen hastalık semptomları olan fareler üzerinde yapılan çalışmalar protein birikimlerinin ("plaklar" olarak adlandırılır) tanındığını ve daha hızlı bozunduğunu ortaya koymuştur. Kötü şöhretli plaklar Alzheimer hastalığının ayırt edici özelliklerinden biridir ve nöronal hasara neden olduğundan şüphelenilmektedir.

DZNE Münih bölgesinin konuşmacısı ve Münih LMU Biyomedikal Merkezi bölüm başkanı olan Prof. Christian Haass, plakların bütünüyle çıkarılmadığını, bunun yerine çevrelerinde olduğunu gördüklerini ve nöronlara zarar veren proteinleri tekrar tekrar serbest bırakanın tam olarak bu sınır bölgesi olduğu varsayıldığını belirtmiştir. Haass bu nedenle, plaklarda bulunan proteinleri özellikle zararlı olan amiloid formlarını spesifik olarak çıkarmanın bir yolunu bulmuş olabileceklerini ifade etmiştir. Haass ve meslektaşlarının çalışmaları bir süredir beynin bağışıklık hücrelerine odaklandığı gibi ekibin araştırmaları, diğer moleküllerin bağlanabileceği hücre yüzeyinde reseptör adı verilen TREM2'ye de odaklanmaktadır. TREM2 kişiden kişiye farklı versiyonlarda ortaya çıkabilir ve bu değiştirilmiş versiyonlardan bazıları yaşlılıkta Alzheimer gelişme riskini büyük ölçüde artırır. Münih araştırmacıları önceki çalışmalarında, bu özel varyantların mikroglia'yı geri dönüşümsüz hareketsiz bir duruma soktuğunu, bu da bağışıklık hücrelerinin plakları ve ölü hücreleri tanımak, emmek ve parçalamak için düzgün bir şekilde çalışmasını engellediğini bulmuşlardır. Münih bilim insanı, tersine, mikroglia aktivasyonunun plakları ortadan kaldırmaya ve böylece Alzheimer ile savaşmaya yardımcı olabileceğinden şüphelendiklerini ve TREM2’nin bu süreçte önemli bir rol oynadığını ifade etmişlerdir.

Bağışıklık Hücreleri Amiloid Birikintilerini Daha Etkili Bir Şekilde Parçalamak İçin Uyarılabilir

Araştırmacılar şimdiki çalışmalarında biyoteknolojik yöntemler kullanılarak üretilen ve tanımlanan antikor, TREM2'ye bağlanır, böylece mikroglia aktivitesini arttıran süreçler tetiklenir. Bununla birlikte, Münih merkezli biyokimyacı bu yaklaşımı klinik çalışmalarla ilerletmeden önce daha fazla çalışma yapılması gerektiğini belirtmiştir. Araştırmacılar, bağışıklık hücrelerinin amiloid birikintilerini daha etkili bir şekilde parçalamak için uyarılabileceğini gösterdiklerini ve bu yaklaşımlarının prensipte çalışabileceğini gösterdiğini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte araştırmacılar, insanlarda test edilebilmesi için hala uzun bir yol olduğunu ve bu yaklaşımı doğrulamak için ek verilerin gerekli olduğunu belirtmişlerdir. Mevcut tedaviler Alzheimer semptomlarını bir dereceye kadar hafifletebilir, ancak hastalığın ilerlemesini durduramazlar. Haass, şimdiye kadar Alzheimer’i etkili bir şekilde tedavi etmek için yapılan tüm girişimlerin kısa süre önce iki ilaçla yapılan klinik çalışmalarda dahil olmak üzere başarısız olduğunu belirtmiştir. Haass, bellek üzerinde olumlu bir etkiye sahip gibi görünen başka bir deneysel ajan olmasına rağmen, bu ilacın düzenleyici otoriteler tarafından onaylanıp onaylanmayacağını ve bu durum göz önüne alındığında, acilen yenilikçi terapötik yaklaşımlara ihtiyaç olduğunu ve araştırmalarının amacının da bu doğrultuda ifade etmiştir.