Dopamin Salınımı Bilinçli Olarak Kontrol Edilebilir Mi?

Dopamin olarak bilinen nörotransmitterin popüler tanımı, kaliteli bir şarabı yudumlamaktan bir dondurma kamyonunun sesi ile heyecanlanmaya kadar beynin ödül ve zevke ilişkin salgıladığı "iyi hissetme" kimyasalı olarak yapılmıştır.

Beyin hücreleri arasında sinyaller taşıyan yaygın bir nörotransmitter olan dopamin, birçok işlevinin yanı sıra bilişsel işlemlerde de yer almaktadır. Bu kimyasal haberci, dış uyaranlar veya "deterministik" sinyaller açısından kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Bu araştırmalardan farklı olarak, Kaliforniya Üniversitesi San Diego araştırmacıları yakın zamanda dopamin salınımını sağlayan spontan impulslar ile ilgili az bilinenleri araştırdılar ve 23 Temmuz 2021'de Current Biology dergisinde yayınlanan sonuçlar farelerin, dopamin salınımına olanak veren bu rastgele uyarıların bilinçli olarak yönlendirilebileceğini gösterdi.

UC San Diego yüksek lisans öğrencisi Conrad Foo, dopaminin yalnızca zevk veya ödül temelli beklentiler sunulduğunda ortaya çıkmadığını, farelerdeki neokorteksin dakikada yaklaşık bir kez meydana gelen öngörülemeyen dopamin impulsları ile dolup taştığını keşfeden araştırmaya öncülük etti.

UC San Diego'daki (Fizik ve Nörobiyoloji Bölümü) ve New York Mount Sinai Icahn Tıp Fakültesi'ndeki meslektaşlarıyla birlikte çalışan Foo, farelerin laboratuvarda moleküler ve optik görüntüleme teknikleriyle belgelenen bu impulsların farkında olup olmadıklarını araştırdı.

Araştırmacılar, bir koşu bandındaki farelerin spontan dopamin sinyallerini kontrol edebildiklerini gösterdikleri takdirde ödül aldıkları bir geri bildirim planı geliştirdiler. Veriler, farelerin sadece bu dopamin impulslarının farkında olmadıklarını aynı zamanda sonuçların bir kısmını da öngörmeyi ve istemli olarak hareket etmeyi öğrendiklerini doğruladı.

Araştırmacılar makalede," kritik olarak, fareler bir ödül almadan önce dopamin impulslarını güvenilir bir şekilde ortaya çıkarmayı öğrendi. Ödül kaldırıldığında bu etkiler tersine döndü. Spontan dopamin uyarılarının davranış planlamasında belirgin bir bilişsel olay olarak hizmet edebileceğini varsayıyoruz." şeklinde durumu ortaya koydu.

Araştırmacılar, çalışmanın dopamin ve beyin dinamikleri çalışmasında yeni bir boyut açtığını söylüyor. Şu anda bu araştırmayı, öngörülemeyen dopamin olaylarının yiyecek arama, eş bulma ve yeni yerleşim yerlerini kolonize etmede sosyal bir davranış olarak önemli bir yönü olan yiyecek aramanın yönlendirip yönlendirmediğini ve nasıl yönlendirdiğini araştırmak için genişletmeye çalışıyorlar.

Araştırmacılar bir hayvanın spontan dopamin impuls hissinin, bilinen ödül öngörücü uyaranların yokluğunda onu aramaya ve yiyecek bulmaya motive edebileceğini varsayıyor. Ayrıca dopamini kontrol etme çabalarında, dopaminin motor davranışı başlatmak yerine canlandırdığını açıkladılar.

Fizik Bilimleri Fizik Bölüm’ü ve Biyoloji Bilimleri Nörobiyoloji Bölümü’nde araştırmanın kıdemli yazarlarından Prof. David Kleinfeld, "Bu, yetenekli ve meraklı bir yüksek lisans öğrencisinin harika bir meslektaş grubunun entelektüel desteğiyle ortaya çıkan tesadüfi bir bulgu olarak başladı. Beklenmeyen bir sonuçla birlikte, orijinal çalışmayı genişletmek ve elbette iddiaları doğrulamak için kontrol deneyleri yapmak için uzun günler harcadık. Bunlar mevcut sonuçlara yol açtı'' sözleriyle kendini ifade etmişir.