Egzersiz mi Yoksa Çikolata mı?

Fiziksel egzersiz yapmak ve buna bağlı kalmanın kendine özgü motivasyonunun olmaması sağlık üzerinde önemli sonuçlar doğurmaktadır. Bununla birlikte, egzersiz motivasyonunun nörobiyolojik temelleri hala bilinmemektedir.

Fiziksel hareketsizlik, hastalıklarda ortak bir yaşam tarzı etkenidir ve çoğu zaman aşırı miktarda yağ veya şekerli yiyecek tüketimi ile ilişkilidir. Anoreksiya nervoza vakalarının gösterdiği gibi, kalorik alımı azaltmak yerine aşırı fiziksel aktivite şeklindeki karşıt senaryo da zararlı olabilir. Bu sebeple egzersiz ve yiyecek alımı için ilgili motivasyonları kontrol eden nörobiyolojik süreçleri araştırmak çok büyük öneme sahiptir.

Inserm ve CNRS araştırmacıları tarafından yapılan yeni bir araştırmada, kanabinoid tip 1 (CB1) reseptörlerinin, egzersiz yapmak ya da çikolata yemek gibi seçimlerde önemli bir rol oynadığı ortaya kondu.

Aynı araştırmacılar daha önce birkaç nöron tipinde bulunan kannabinoid tip-1 (CB1) reseptörlerinin farelerde fiziksel aktivite sırasında performansta önemli bir rol oynadığını bildirmişti. Öte yandan bu çalışmadaki farelerin motivasyonlarını gözlemlemek mümkün değildi. Ödül motivasyonunun, ister insan ister hayvan olsun, ancak bir bireyin o ödülü almaya hazır olduğu çabaları ölçerek tahmin edilebileceği göz önüne alındığında, araştırmacılar tekerleğe her erişimin bir önceki çabanın şartlarına bağlı olduğu bir model geliştirdiler. Bu model, tekerleğin kilidini açmak için gerekli bir önkoşul olarak hayvanın burnunu tekrar tekrar alıcının içine sokmayı içeriyordu. Tekerleğin kilidini açmak için gereken efor seviyesinin aynı kaldığı bir eğitim süresinden sonra, fareler gereken eforun kademeli olarak arttığı bir testle karşı karşıya kaldılar. Bu teste maruz kaldığında, CB1 reseptörlerine sahip olmayan fareler, tekerleğin kilidini açmak için hazırlandıkları maksimum çabada %80'lik bir kayıp sergilediler ve buna erişimleri sırasında performanslarında bir düşüş gösterdiler.

Egzersiz Motivasyonu için CB1 Reseptörü Önemli

Araştırmacılar, genetiği değiştirilmiş başka fareleri kullanarak egzersiz için motivasyonu kontrol eden bu CB1 reseptörlerinin GABAerjik nöronlar üzerinde bulunduğunu gösterdiler. Daha sonra, GABAerjik nöronlardaki CB1 reseptörlerinin başka bir ödül olan çikolata yeme motivasyonunu kontrol edip etmediğini incelediler. CB1 reseptörleri egzersiz motivasyonundan daha az da olsa yiyecek motivasyonunda bir rol oynamasına rağmen, GABAerjik nöronlarda yer alan CB1 reseptörleri, çikolatalı yiyecek yeme motivasyonunda yer almıyordu. Egzersiz için motivasyon, genel olarak veya sadece GABAerjik nöronlarda CB1'den yoksun fareler hariç, çikolatalı yiyeceklerdekinden daha büyüktü.

Araştırmacılar, kanabinoid reseptörünün egzersiz motivasyonu için gerekli olduğunu gösteren bulgular elde ettiklerini belirttiler. Yaptıkları çalışmanın, bu motivasyondaki patolojik artışların ardındaki nörobiyolojik mekanizmaları araştırmak için yeni yollar sağladığını aktardılar.