Medikaynak Search
Üye Ol Üye Giriş
Medikaynak Menü

Ölümcül bir grip salgını riski her zaman vardır. Ancak evrensel bir aşıdaki ilerleme bizi koruyabilir ve yıllık aşı ihtiyacını ortadan kaldırabilir. Peki bizler, pandemiden çok yorulmadık mı? Ne yazık ki, her gün bir başka pandemi ile karşı karşıya kalabiliriz.

New York, Mount Sinai Icahn Tıp Fakültesinden Peter Palese, 'Soru olup olmayacağı değil, ne zaman olacağıdır' demektedir. Bu nedenle bir sonraki grip salgını ile mücadele etmek için tüm grip virüslerine karşı koruma sağlayan evrensel grip aşısı olarak adlandırılan bir aşı geliştirmeye çalışmaktadır.

Dolaşımda olan mevsimsel grip virüsleri uygulanan aşılama sürecine rağmen, her yıl dünya çapında yaklaşık 400.000 insanın canlarına mal olmaktadır. Bir kuş gribi virüsü, H1N1 gribine neden olmuş ve 20 kişiden 1'inin ölümüne yol açmıştır. O zamandan beri dört grip salgını daha yaşanmıştır, ancak neyse ki hepsi bu kadar ölümcül olmamıştır. Ancak sürekli artan sayıda yetiştirilen kuşlar ve domuzlar, grip virüsleri için bir üreme zemini ve insanları enfekte etme fırsatı yarattığından dolayı tehlike ortadan tamamen kalkmamıştır.

Enfekte olan her insanda virüsün mutasyona uğrama ve insandan insana kolayca yayılarak bir pandemiye yol açma riski bulunmaktadır. Bu durumda mevcut grip aşıları yardımcı olamamaktadır. Aşı bağışıklık sistemimizi, virüsün dışındaki hemaglutinin proteinlerinin (H1N1'deki H) baş kısmına bağlanan antikorlar üretmeye yönlendirmektedir. Bu antikorlar, virüsün hücreleri enfekte etmesini durdurmaktadır. Ancak bir grip suşuna karşı ürettiğimiz antikorlar kısa sürede mutasyona uğramış virüse karşı etkisiz hale gelmektedir. Bu nedenle her yıl yeni grip aşılarının üretilmesi gerekmektedir.

Evrensel grip aşısı üretmek için çoğu araştırmacı iki yaklaşımdan birini kullanmaktadır. İlki daha az mutasyona uğrayan hemaglutinin sap kısmının hedef alınmasıdır. Harvard Tıp Fakültesinden Wayne Marasco ve ekibi 2009 yılında sap kısmını hedef alan antikorların fareleri 1918'den kalma H1N1 türü de dahil olmak üzere çeşitli grip virüslerinden koruyabildiğini göstermiştir. İkinci yaklaşım, bağışıklık sisteminin farklı bir bölümünü uyararak T hücre tepkisi ortaya çıkarmaktır.

Hücre içi proteinlerin temel parçalarına karşı FLU-v adı verilen bir T hücre aşısı geliştiren İngiltere merkezli SEEK şirketinden Olga Pleguezuelos, 'En iyi sonuçlar, antikor ve T-hücresi yaklaşımlarının birleştirilmesinden gelebilir. RNA aşısı yaklaşımları birleştirmeye başlama seçeneği sunuyor. [Proteinleri] RNA olarak verirseniz, sapı, T hücrelerini ve istediğiniz her şeyi hedef almaya başlayabilirsiniz' yorumunda bulunmuştur.

Teknolojideki ilerlemeler ve harcanan çaba ile çoğu kişi en azından mevcut yıllık aşılardan daha kapsamlı, daha uzun süreli koruma sağlayan bir aşı bulunmasının artık sadece bir zaman meselesi olduğunu düşünmektedir. Tek bir aşının her grip virüsüne karşı ömür boyu koruma sağlaması pek olası değildir, çünkü grip virüsleri başarılı bir evrensel aşıya yanıt olarak da evrim geçirebilmektedir. Ancak Palese, korumada 10 ya da 20 yıla ulaşılabileceğini düşünmektedir. Evrensel bir grip aşısı ile ilgili umut, çoğu insana önceden verilebileceği ve tam koruma sağlamasa bile milyonlarca hayat kurtarabileceğidir. Palese, 'Ölümleri yüzde 95 oranında azaltırsa hepimiz çok mutlu oluruz' demiştir.

2021 kötü bir grip yılı mı olacak?

Her yıl piyasaya sürülen grip aşıları, yalnızca hedefledikleri belirli suşlara karşı etkilidir. Ancak aşılar, tavuk yumurtalarında yavaş büyüdüğü için üretimin, hangi suşların en büyük tehdidi oluşturduğu netleşmeden aylar önce başlaması gerekmektedir. Hangi suşların aşıya dahil edileceğini tahmin etmek normal zamanlarda bile zordur. Ama bu yıl diğerlerinden farklı olabilir. 'Neyin geleceğini tahmin etmek son derece zor. Bu yüzden sağlık sistemleri çok korkuyor' demiştir. Pleguezuelos.

Gribe karşı bağışıklığımız pandemi sırasında zayıflamış olacağından, çoğu ülkede kısıtlamalar hafiflediği için gribin intikam alarak geri dönmesi mümkündür. Ancak, dolaşımdaki suşların bu dönemde gelişme şansının daha az olması da mümkündür. En son Dünya Sağlık Örgütü güncellemesine göre, yılın bu zamanı için küresel olarak normalden daha az grip olgusu görülmektedir. Ancak kimse kuzey kışının ne getireceğinden emin değildir.

Medikaynak Referanslar

How a universal flu vaccine could prevent the next pandemic. 10 November 2021, New Scientist HEALTH. How a universal flu vaccine could prevent the next pandemic | New Scientist

+ Tüm Referansları Göster
  1. Benzer İçerikler