Hemofili Hastalarında Direnç Egzersizinin Etkililiği

Hemofili, pıhtılaşma faktörü VIII (hemofili A'da) veya faktör IX (hemofili B'de) eksikliğinden kaynaklanan X kromozomuna bağlı nadir bir konjenital kanama bozukluğudur. Kanamalar esas olarak büyük eklemleri ve kasları etkiler. Tekrarlayan hemartrozlar güç açıkları, kas atrofisi, kontraktürler ve açısal deformiteler ile ilişkili kronik hemofilik artropatiye neden olur ve nihayetinde eklem ankilozu ve sakatlığa yol açabilir.

Bu konuda yapılan birkaç çalışma, hemofili (PwH) olan insanların temel motor fonksiyonlarında bir eksiklik olduğunu ortaya koydu, bu nedenle multimodal bir eğitim gerekli görülmektedir. Güç performansı ile ilgili olarak ise, çalışmalar bazı kas gruplarında ve hasta gruplarında güç defisiti olduğunu belirledi. Bulgulara göre, hemofili olan yetişkinlerin üst ve alt ekstremitelerde ve sırt kaslarında güç defisitlerinin meydana geldiği görüldü. Bu, özellikle yaşlı yetişkinleri, orta derecede şiddetli etkilenen hastaları ve daha kötü eklem durumu olanları etkilemektedir. Çocuklar ve ergenler üzerinde yapılan çalışmalarda ise, hastalığın ciddiyeti, faktör tedavisi, eklem hastalığı ve muayene yöntemine bağlı olabilecek çelişkili sonuçlar belirlendi. Genç hemofili olan insanlarda, dirsek ve diz eklemlerini çevreleyen kaslar, eklem durumuna bağlı olarak önemli bir sorun olarak görünmektedir.

Direnç Egzersizleri

Hemofili ile ilgili olarak yapılan direnç egzersizleri eklem stabilitesini ve fiziksel performansı artırmak için oldukça önemlidir. Belirtilen konuyla ilgili yapılan bu çalışmada araştırmacılar, hemofili (PwH) olan kişilerde direnç egzersiz müdahalelerinin hem güvenliğini hem de etkinliğini araştırmayı ve sağlıklı yetişkinler için Amerikan Spor Hekimliği Koleji direnç egzersiz kriterlerinin bu kişiler için geçerli olup olmadığını değerlendirmeyi amaçlamıştır. Bu amaç kapsamında; PubMed, MEDLiNE, CINAHL, SCOPUS, PEDro ve Cochrane Kütüphanesi veritabanları kullanılarak literatürde sistematik bir araştırma yapıldı. 1960 ve Kasım 2019 tarihleri ​​arasında yayınlanan 2.440 çalışmadan çocuk ve erişkin PwH'de direnç egzersizi uygulayan 14 çalışmanın (9 randomize kontrollü çalışma, 1 kontrollü çalışma, 4 tek grup prospektif çalışma) dâhil edilme kriterlerine uygun sonuçlar verdiği tespit edildi. Bu bağlamda, yapılan çalışmalarda dinamik, izokinetik veya izometrik ve dinamik direnç eğitiminin bir kombinasyonu uygulandı. Ayrıca müdahalelerin çoğu çok modlu bir eğitim bağlamında gerçekleştirildi. Direnç ise, sabit ve serbest ağırlıklar, vücut ağırlığı, direnç bantları ve su direnci kullanılarak sağlandı. Çalışma protokolleri, klinik ve ev tabanlı ayarları içermektedir.

Çeşitli çalışmalar, sağlıklı insanların gücünü arttırmak için gerekenden daha düşük eğitim yoğunluklarının, hemofili olan insanların gücünü artırmada etkili olduğunu göstermektedir. Direnç egzersizi, yeterli faktör tedavisi ile yeterince izlenir, bireysel olarak uyarlanır ve uygulanırsa güvenli bir müdahale gibi görünmektedir. Çalışma tasarımlarının, eğitim müdahalelerinin ve sonuç ölçütlerinin heterojenliği nedeniyle meta-analiz yapılamadı. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, optimal egzersiz tiplerinin, optimal dozajın ve zamanlamanın belirlenmesi için daha yüksek metodolojik kalitede daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğu ortaya konuldu.