Köpekler İnsanlarla Benzer Şekilde Sayısal Miktarları İşleyebilir Mi?

Emory Üniversitesi'nde yapılan bir çalışmada araştırmacılar, köpeklerin insanlarda sayıya duyarlı nöral bölgelere yakın karşılık gelen beyinlerinin farklı bir bölümünü kullanarak temel sayısal miktarları kendiliğinden işlediğini ortaya koydu. Emory psikoloji profesörü Gregory Berns'e göre, çalışma, köpeklerin sadece insanların yaptığı gibi birçok nesneyi işlemek için beyinlerinin benzer bir bölümünü kullandığını göstermekle kalmamakta, aynı zamanda bunu yapmak için eğitilmeleri gerekmediğini de göstermektedir. Emory Üniversitesinde psikoloji bölümünde doçent Stella Lourenco ise, hem insanlarda hem de diğer türlerde sinirsel mekanizmaları anlamanın hem beyinlerimizin zamanla nasıl evrimleştiğini hem de şimdi nasıl işlev gördüklerini daha iyi anlamlandırabilmemiz için bize önemli bilgiler sağladığını ifade etmektedir. Lourenco ayrıca, bu tür iç görülerin bir gün beyin anormalliklerini tedavi etmek ve yapay zekâ sistemlerini iyileştirmek gibi pratik uygulamalara da yol açabileceğini belirtmektedir. Yürütülen çalışmada, köpekler bir ekranda yanıp sönen çeşitli noktaları takip ederken köpeklerin beyinlerinin taranması için fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) kullandı. Sonuçlar, köpeklerin parietotemporal korteksinin nokta sayısındaki farklılıklara yanıt verdiğini gösterdi. Araştırmacılar, yanıtı oluşturan etmenin boyut değil de nokta sayısının olduğunu göstermek için noktaların toplam alanını sabit tuttular.

Yaklaşık Sayı Sistemi

Yaklaşık sayı sistemi, bir sahnedeki yaklaşan avcı sayısı veya yiyecek arama için mevcut yiyecek miktarı gibi bir miktar nesneyi hızlı bir şekilde tahmin etme yeteneğini ifade etmektedir. Kanıtlar, insanların bebeklik döneminde bile mevcut olan bu yetenek için öncelikle parietal kortekslerini kullandıklarını göstermektedir. Bununla birlikte, insan olmayan türler üzerinde yapılan araştırmaların çoğu, konuların yoğun bir şekilde eğitilmesini içermektedir. Örneğin önceki araştırmalar, maymunların parietal korteksindeki belirli nöronların sayısal değerlere uyduğunu tespit etti. Bu tür çalışmalar, sayısallığın insan olmayan primatlarda kendiliğinden bir sistem olup olmadığını açıklığa kavuşturamadı, çünkü denekler birçok deneye tabi tutuldu ve deneylere hazırlanırken daha fazla sayıda noktaya sahip sahneleri seçmeleri için ödüller aldı. Farklı miktarlarda nesne arasında ayrım yapma görevi konusunda eğitilen köpeklerde yapılan davranışsal araştırmalar da köpeklerin sayısallığa duyarlı olduğunu göstermektedir.

Köpek Projesi

Berns, insanın en iyi ve en eski arkadaşını çevreleyen evrimsel soruları araştıran Köpek Projesi'nin kurucusudur. Proje, köpekleri gönüllü olarak bir fMRI tarayıcısına girmeleri ve tarama sırasında kısıtlama veya sedasyon olmadan hareketsiz kalmaları için eğiten ilk çalışmadır. Lourenco öncelikle insanın görsel algısını, bilişini ve gelişimini araştırdı. Bu kapsamda, mevcut fMRI deneylerine değişik ırklardan 11 köpek dâhil edildi. Köpekler sayıların çokluğu konusunda ileri eğitim almamıştı. fMRI'ye girdikten sonra, sayısal değerde değişen nokta dizilerini pasif olarak izledikleri gözlendi. 11 köpekten sekizinin, alternatif nokta dizileri arasındaki oranın, sayısal değerlerin sabit olduğu durumdaki orandan daha farklı olması halinde parietotemporal kortekste daha fazla aktivasyon gösterdiği tespit edildi. Köpeklerin değişen miktarlarda nokta gördüklerinde nöronlarının ne yaptığının doğrudan anlaşılabilmesi için köpeklerin beyinleri gözlemlendi. İnsanlar ve köpeklerin 80 milyon yıllık evrim ile birbirlerinden farklılaştığı bilinmektedir. Ancak çalışmanın sonuçları, o ana kadar uzanan en azından ortak bir sinirsel mekanizma olduğuna dair en güçlü kanıtlardan bazılarını sağlamaktadır. Köpekler ve diğer hayvanlardan farklı olarak, insanlar öncelikle prefrontal kortekse dayanarak daha karmaşık matematik yapmak için temel sayısallığı yapabilmektedir. Araştırmacılar, insan türünün daha yüksek matematik yeteneğini nasıl geliştirdiğini, bu becerilerin zaman içinde bebeklikte temel sayısallıktan başlayarak nasıl geliştiğini öğrenmek için çeşitli çalışmaları yürütmeye devam etmektedir.