Medikaynak Search
Üye Ol Üye Giriş
Medikaynak Menü

Multipl sklerozda (MS), yorgunluk sık görülen bir belirtidir. Yorgunluk, kişi veya bakıcı tarafından olağan veya istenen aktivitelere müdahale ettiği algılanan öznel bir fiziksel veya zihinsel enerji eksikliği olarak tanımlanmaktadır. Prevalansı %52 ile %93 arasında değişmektedir. Yorgunluk MS hastalarının yaşam kalitesini engellilikten bağımsız olarak etkiler ve tam zamanlı çalışabilme yeteneklerini olumsuz yönde etkiler.

MS yorgunluğunun etiyolojisinde birden fazla faktörün etkili olduğu kabul edilir. Yorgunluk, kan-beyin bariyeri bozulmasına, merkezi sinir sistemi enflamasyonuna, demiyelinizasyona, lezyon oluşumuna ve nörodejenerasyona neden olan MS patobiyolojik süreçlerinden kaynaklanabilir. MS yorgunluğu, sakatlık ve depresyon gibi diğer yorgunluk nedenlerinden farklı bir klinik varlık olarak görünmektedir.

MS ile ilişkili yorgunluğun tedavisi için farmakolojik seçenekler sınırlıdır. Hastalara genellikle modafinil veya amantadin reçete edilir. Bazen de etkisiz olmasına rağmen fluoksetin reçete edilir. Yorgunluğu önleyici ilaçlar uyarıcı aktiviteye sahiptir ve sıklıkla yan etkiler ile ilişkilidir. Egzersiz, vestibüler rehabilitasyon ile fizik tedavi ve bilişsel davranışçı terapi gibi farmakolojik olmayan seçenekler de mevcuttur.

Bazı diyet müdahaleleri, MS yorgunluğunu tedavi etmek için umut vericidir. Bir çalışmada, relapsing remitting MS hastalarında çok düşük yağ içeren, bitki bazlı bir diyetle yorgunluk sonuçlarının arttığı gösterilmiştir. Başka bir çalışmada ise araştırmacılar, egzersiz, nöromüsküler elektriksel stimülasyon (NMES) ve stres azaltma tekniklerinin desteklediği diyet tabanlı multimodal müdahalenin, progresif MS hastalarında yorgunluğu azaltmada etkili olduğunu bildirmiştir. Ancak, bu multimodal müdahalenin yorgunluk üzerindeki etkinliğinin altında yatan fizyolojik mekanizmalar bilinmemektedir.

Gluten ve Süt Ürünleri Diyetten Çıkarıldı

Aynı araştırmacılar yaptıkları yeni bir çalışmada, diyete dayalı multimodal bir girişimde progresif multipl skleroz (MS) hasta kohortunda lipid profilleri ile yorgunluk arasındaki ilişkileri araştırdılar. Bu pilot çalışma, diyet, multimodal bir müdahalenin ardından egzersiz, nöromüsküler elektriksel stimülasyon ve stresi azaltmayı içeren uzun süreli bir yorgunluk çalışmasına katılan 18 progresif MS hastasını içeriyordu. Diyet, yüksek miktarda sebze ve meyve alımını önerdi, hayvansal ve bitkisel protein tüketimini teşvik etti ve glüten içeren tahıllar, süt ürünleri ve yumurta içeren gıdaları diyetten çıkardı. Yorgunluk, Yorgunluk Şiddeti Ölçeğinde (FSS) başlangıçta ve 12 ay boyunca her 3 ayda bir ölçüldü.

FSS skorları, 12,5 ayda, başlangıç değeri olan 5,51'den 3,03'e düştü. 12 ayda, bazal değerlere kıyasla HDL-C’de artış(ortalama değişim: +6.0 mg / dl) ve; 

  • VKİ’de (ortalama değişim: -2,6 kg / m2),
  • LDL-C’de (ortalama değişim: -10,4 mg / dl),
  • TG’de ( ortalama değişim: -29,2 mg / dl),
  • TG/ HDL-C oranında (ortalama değişim: -0,6) ve
  • TC/ HDL-C oranında (ortalama değişim: -0,6)

düşüş gözlendi.

Araştırmacılar, lipid profili değişkenlerinin, diyet tabanlı multimodal bir girişimde progresif MS hastalarında yorgunluktaki iyileşme ile ilişkili olduğunu bildirdiler.

Medikaynak Referanslar

Kelly Fellows Maxwell,Terry Wahls, Richard W. Browne, Linda Rubenstein, Babita Bisht, Catherine A. Chenard, Linda Snetselaar, Bianca Weinstock-Guttman, Murali Ramanathan. Lipid profile is associated with decreased fatigue in individuals with progressive multiple sclerosis following a diet-based intervention: Results from a pilot study, PLoS ONE 14(6): e0218075.

+ Tüm Referansları Göster
  1. Benzer İçerikler