SARS-CoV-2`nin Hava ve Fomit Yoluyla Bulaşması

COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsünü inceleyen Ulusal Sağlık Enstitüsü bilim insanları hamsterlarda farklı virüs maruziyet yollarıyla hastalık şiddetinin ilişkisini tanımlamışlardır. Çalışmaları hamsterlar arasında hava yoluyla bulaşmanın etkisini ve virüsün solunum sisteminde nasıl replike olup hastalığa yol açtığını incelemektedir.

Bu çalışmaya göre, virüs solunum yoluyla havadan ve fomitler vasıtasıyla kontamine yüzeye temas maruziyeti sonucunda bulaşmaktadır. Fomit yoluyla bulaşma hava yoluyla bulaşmaya göre daha az etkili olmakla birlikte bulaşma yollarından birisidir.

Ulusal Alerji ve Enfeksiyöz Hastalıklar Enstitüsü bilim insanları farklı maruziyet yollarının hastalık gelişimini nasıl etkilediğini incelemek amacıyla, hamsterları aerosol ve fomitler yoluyla SARS-CoV-2'ye maruz bırakmışlardır. Aerosol maruziyeti için, virüs yüklü damlacık boyutunu kontrol eden ekipman kullanmışlardır. Fomit maruziyeti için, hayvan kafeslerine SARS-CoV-2 ile kontamine tabak yerleştirmişlerdir.

Bulgulara göre, aerosol maruziyeti SARS-CoV-2’yi doğrudan akciğerlerin derinliklerine taşımıştır, oysa fomit maruziyeti öncelikle burunda virüs replikasyonu ile sonuçlanmıştır. Maruziyet yolundan bağımsız olarak, hayvanların akciğerlerinde SARS-CoV-2 replike olmuştur, fakat aerosol maruziyetli hayvanlarda akciğer hasarı fomit grubuna kıyasla daha şiddetliydi.

Çalışmanın ikinci kısmında hayvandan hayvana hava yoluyla ve fomit (kontamine kafesler) yoluyla virüs bulaşması karşılaştırılmıştır. Bulgulara göre hava yoluyla bulaşma, fomit yoluyla bulaşmaya göre belirgin derecede daha etkili olmuştur.

Bu çalışma ile ortaya koyulduğu üzere, havayla taşınan damlacıklar SARS-CoV-2 bulaşmasının ana yoludur. Enfekte hayvanlardan enfekte olmayan hayvanlara hava akışı deneyinde hava akışının yönü, enfekte olmayan hayvanlardan enfekte olan hayvanlara döndürüldüğünde, bulaşma etkisi büyük oranda azalmıştır.

Bulgular, SARS-CoV-2'nin kapalı mekanlarda hava yoluyla bulaşmasının azaltılmasına yönelik tedbirlerin önemini desteklemektedir. Bu tedbirler arasında maske kullanımı, hava filtrasyonunun ve sosyal mesafenin artırılması, el yıkama, özellikle klinik ortamlarda düzenli yüzey dezenfeksiyonu yer almaktadır.