
Spinal musküler atrofi (SMA), tipik olarak hayatta kalma motor nöron 1 (SMN1) geninin bi-allelik delesyonlarından kaynaklanan, otozomal resesif, nörodejeneratif bir hastalık olmakla birlikte hastalar, ilerleyici iskelet kası atrofisi ve zayıflığı ile sonuçlanan bir motor nöron kaybı göstermektedirler. SMA taşıyıcı sıklığı 50'de 1 olmakla birlikte yaklaşık 10.000 canlı doğumda 1'lik bir hastalık prevalansı ile sonuçlanmakta ve bu durum da SMA'yı çocukluk ölümlerinin en yaygın genetik nedeni yapmaktadır. Bitişik SMN1 paralogu, SMN2, SMN1 ile aynı olan amino asitleri kodlamakla birlikte, varsayılan bir eksonik ekleme arttırıcıdaki bir eksonik nokta mutasyonu, SMN2 mRNA transkriptlerinin yaklaşık %90'ında ekson 7'nin dışlanmasına yol açmaktadır. Bu nedenle, her SMN2 kopyası, normal olarak tek bir fonksiyonel SMN1 kopyasından üretilen fonksiyonel SMN proteininin yalnızca yaklaşık %10'unu üretmektedir.
Tarihsel olarak SMA, klinik semptomların başlangıcına ve ulaşılan maksimum motor kilometre taşına dayalı olarak üç klinik türe ayrılmıştır. SMA tip I, semptomların 6 aylıktan önce başlaması ve bağımsız olarak oturamama veya ayakta duramama ile karakterize olmakla birlikte bu şiddetli, infantil başlangıçlı SMA formu, ortalama sağkalımı 8 ila 10-1/2 aylık olan vakaların %60'ını oluşturmaktadır. SMA tip II, 6 aydan 18 aya kadar olan semptomların başlangıcını göstermekle birlikte bebekler oturabilir ancak bağımsız olarak yürüyemezler. SMA'lı çocukların %25'inin bu tür hastalığa sahip olacağı tahmin edilmektedir. SMA tip III, 18 aylıktan sonra semptomların başlaması ve çocukların yaşamlarının en azından bir noktasında yürüme yeteneğine ulaşmaları ile karakterizedir. SMA'nın daha nadir formları, doğuştan bir formu (tip 0) veya geç, yetişkin başlangıçlı bir formu (tip IV) içerebilmekle birlikte her biri bu hastalığın tüm vakalarının <%1'ini oluşturmaktadır.
Tarama programı ile SMA'nın erken teşhisi
Bununla birlikte, SMN1 boş bireylerde karşılaşılan hastalık modifiye edici SMN2 gen kopya sayılarının aralığı, ne tarama pozitif tanımının ne de sonuçta ortaya çıkan tedavi kararlarının tek başına SMN1 genotipiyle belirlenemeyeceği anlamına gelmektedir. Yapılan bu çalışmada araştırmacılar karşılaşılan bu zorluğa, özellikle 4 SMN2 kopyası olan SMA yenidoğanlarının durumunu ele alan bir yaklaşımı özetlediklerini belirtmişlerdir. Ontario'da birinci kademe MassARRAY ve ikinci kademe çoklu ligand prob amplifikasyonu (MLPA) kullanan bir SMA NBS pilot denemesi Ocak 2020'de başlatılmış olup bundan önce, Ontario pediatrik nöromüsküler hastalığı ve NBS uzmanları, NBS ile ilgili olduğu için SMA'lı çocukların tanı ve tedavisine ilişkin kanıtları gözden geçirmek için bir araya gelmişlerdir. Çalışmada hastanın geri getirilmesi ve yönetimi için zaman çizelgelerini özetleyen sevk sonrası bir değerlendirme algoritması geliştirilmiştir. Ontario’nun pilot NBS programı, SMA'nın erken teşhisini ve tedavinin başlatılmasını kolaylaştırmak için standart bir yol oluşturmuş olup araştırmacılar çalışmanın amacını, tedaviye zamanında erişime ihtiyaç duyan SMA bebeklerine zamanında erişim sağlamak, motor işlevi optimize etmek ve hayatta kalma süresini uzatmak olarak belirtmişlerdir.
McMillan HJ, Kernohan KD, Yeh E, Amburgey K, Boyd J, Campbell C, Dowling J, Gonorazky H, Marcadier J, Tarnopolsky M, Vajsar J, Mackenzie A, Chakraborty P. Newborn Screening for Spinal Muscular Atrophy: Ontario Testing & Follow-up Recommendations. Can J Neurol Sci. 2020 Oct 16:1-24. doi: 10.1017/cjn.2020.229. Epub ahead of print. PMID: 33059774.
+ Tüm Referansları Göster