
Hafif gıda zehirlenmeleri ve küçük bakteriyel enfeksiyonlar fark edilmeden atlatılsa bile yine de kronik inflamasyona ve potansiyel olarak hayati tehlike oluşturan kolitlere yol açan bir olaylar zincirini başlatabilir. Bu yeni bulgular, inflamatuvar bağırsak hastalığının (İBH) uzun süredir gizemli olan kökenlerini belirlememize yardımcı olabilir. Araştırmacılar bu bulgulara ulaşabilmek için sekiz yıl çalıştılar. Bu uzun vadeli çalışmaya, kolit ve İBH'yi kapsayan kronik inflamatuar hastalıkların kökenini araştırmak için farklı bir hipotez ile başlandı. Araştırmacıların hipotezi birçok ipucunu yansıtıyordu. İlk olarak, bir kişinin genetik yapısının kolit ve IBH de dahil olmak üzere sık görülen inflamatuvar hastalıkların başlangıcında sınırlı bir rol oynadığı giderek daha belirgin hale gelmişti. Örneğin ikizler, İBH geliştirme konusunda nispeten küçük bir uyum gösterir. Bu bulgular, hastalık kökenlerinde bilinmeyen çevresel faktörlerin rol oynadığını ortaya koymaktadır. İkincisi, ekip, diğer laboratuvarların çalışmalarında mevsimsel bakteriyel enfeksiyonların artmış İBH teşhisi ile korele olduğunu bildirdi. Bu ve diğer ipuçlarından yararlanarak tekrarlayan hafif şiddetli bakteriyel enfeksiyonların kronik enflamasyonun başlangıcında bir tetikleyici olabileceğini hipotez olarak geliştirdiler.
Araştırmacılar, yaygın bir bakteri patojeni olan Salmonella Typhimurium'u çok düşük dozda uygulayarak sağlıklı farelerde hafif bir insan gıda zehirlenmesi modeli geliştirdiler. Bu tarz enfeksiyonlarda çoğunlukla sonuç geçici bağırsak rahatsızlığı ve işlev bozukluğudur. Bu enfeksiyonların büyük bir kısmı muhtemelen bildirilmemiş olup, ömür boyunca geçirilen enfeksiyon sayısının göz ardı edilmesini sağlamaktadır. Araştırma ekibi, anlamlı bir semptom veya ölüm olmadığı sürece düşük bir dozda Salmonella ile deney yaptı ve tüm Salmonella, konakçı tarafından başarılı bir şekilde elendi. Ancak her ne kadar patojen başarılı bir şekilde temizlense de enfeksiyonlar yenilendikçe derecesi artış göstermeye başladı.
Tekrarlayan Enfeksiyonlarla İltihap Artıyor
Aylar sonra oluşturulan dördüncü enfeksiyonda, iltihaplanma giderek arttı ve tüm deneklerde kolit mevcuttu. Şaşırtıcı bir şekilde, tekrarlanan enfeksiyonların kesilmesine rağmen hastalık düzelmedi bu da hasarın zaten oluşmuş olduğunu gösteriyor. Hastalık mekanizması, duodenumda üretilen bir enzim olan intestinal alkalin fosfatazın (IAP) edinilmiş bir eksikliği ile bağlantılıydı. Salmonella enfeksiyonu ince bağırsaktaki nöraminidaz aktivitesini artırdı ve bu da sonuçta moleküler yaşlanmayı ve IAP yıkımını hızlandırdı ve kolonda IAP eksikliğine neden oldu. IAP önemlidir, çünkü işi kolondaki çeşitli yerleşik bakteriler tarafından üretilen pro-inflamatuar lipopolisakkarit (LPS) gibi moleküllerden fosfatları çıkarmak ve böylece LPS'yi toksik olmayan bir duruma dönüştürmektir. Bu bulgular insan nüfusu için büyük bir endişe kaynağı. Bu düşük bakteri düzeyindeki gıda kontaminasyonu muhtemelen bildiğimizden daha yaygın olabilir, semptomlar var olamayabilir ya da hafif olabilir ve bir iki gün içinde tedavisiz ortadan kalkar. Bir kişinin ömrü boyunca yaşadığı enfeksiyonların sayısına ve zamanlamasına bağlı olarak aylar ve belki de yıllar sonra zamanla tekrarlanan bu küçük enfeksiyonların hastalığı tetiklemek için yeterli olduğunu görürüz.
İyi Haber, Tedavisi Mümkün
İyi haber, IAP düzeylerini yükseltmenin ve nöraminidaz aktivitesini inhibe etmenin yollarının var olmasıdır. IAP birikimi, enzimi içme suyuna eklemek kadar basit olabilir. Nöraminidaz inhibisyonu ise halen pazarlanan bir antiviral nöraminidaz inhibitörü kullanılarak başarılabilir. Araştırmacılar her iki tedavi yaklaşımının da kolit başlangıcının önlenmesinde benzer şekilde etkili olduğunu tespit ettiler.
Yang WH et al. Recurrent infection progressively disables host protection against intestinal inflammation. Science, 2017; 358 (6370): eaao5610 DOI: 10.1126/science.aao5610
+ Tüm Referansları Göster