Tip 2 Diyabeti Nasıl Durdurabiliriz?

Diyabet, vücudun yeterli insülin üretemediği (Tip 1) ya da glukozu düzgün işleyemediği (Tip 2) durumlarda ortaya çıkan kan glukoz düzeylerindeki artışla seyreden bir hastalıktır. Diyabet kontrol altında tutulmadığı takdirde kalp hastalıkları, böbrek yetmezliği, felç, körlük ve ekstremite kayıpları gibi ciddi komplikasyonlara sebep olabilmektedir. Hastalık tüm dünyada giderek daha fazla kişiyi etkilemektedir. Özellikle Amerika’da hastalığın endemik sayılabileceği sayılara ulaşılmıştır.

Federal Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne (CDC) göre Amerika’da yaklaşık 29 milyon kişi diyabet hastası ve bu vakaların %90’ından fazlasını Tip 2 diyabet hastaları oluşturuyor. Daha önemlisi ise yaklaşık 86 milyon kişi kan şekerini düzeylerinin normalin üzerinde olduğu fakat hala Tip 2 diyabet için eşik değerin altında seyrettiği bir durum olan prediyabete sahip ama bu kişilerin sadece onda biri bundan haberdar.

Bununla birlikte prediyabetten Tip 2 diyabete ilerleyiş durdurulamaz değildir ve bir kişinin kan şekeri düzeylerine dikkat edilmesi gerekip gerekmediğine yardımcı oldukça ucuz ve kolay uygulanabilen HbA1C denilen bir kan testi kullanılabilmektedir. HbA1C testi son üç aydaki ortalama kan şekeri düzeylerini göstermektedir ve bu sayede açlık kan glukozu testlerinden daha güvenilir bilgi sağlamaktadır. Araştırmacılar prediyabet durumunun Tip 2 diyabetten korunmak için bir fırsat olduğunu, HbA1C testi ile kolayca tespit edilerek Tip 2 diyabete ilerlemeden müdahaleye olanak sağladığını düşünüyorlar.

Tip 2 diyabetten korunmak için var olan bu araçların varlığının dışında diğer bir önemli nokta olarak kimlerin bu testi yaptırması gerektiği kalıyor. Bu konuda birçok organizasyonun farklı önerileri olsa da, ortak olunan fikir hiçbir hastalık semptomu olmasa dahi 40 yaşın üstünde olmak, fazla kilolu ya da obez olmak, fiziksel olarak inaktif olmak, ailede Tip 2 diyabet hastası birinin olması, yüksek kan basıncına sahip olmak, LDL kolestrolün yüksek HDL kolestrolün düşük olması gibi risk faktörlerinden herhangi birine sahip herkesin kan şekeri taraması yaptırması yönünde.

Araştırmacılara göre eğer testte kan şekeri düzeylerinde yükseklik tespit edilirse kilo vermek, sağlıklı beslenmek, fiziksel aktiviteler yapmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri ile ya da metformin gibi antidiyabetik ilaçlar ile Tip 2 diyabete ilerleyiş durdurulabilmekte ya da yavaşlatılabilmekte. Hastaların Tip 2 diyabet hastası olmasına neden olan genler ya da diğer etkenler değiştirilemeseler de ya da henüz bu hastalıkta kür sağlayan bir tedavi mevcut olmasa da prediyabet evresinde müdahale edilerek hastalığın kontrol altına alınması mümkün.

Günde sadece 20 dakikalık yürüyüşler, diyette karbonhidratı kısıtlayıp daha lifli beslenmek gibi çok basit önlemler bile hastalığın önlenmesinde bazen yeterli olabildiğini belirten araştırmacılar risk taşıyan kişiler için erken tanı ve müdahalelerin önemine dikkat çekiyor.