Uçaklar Koronavirüsün Yayılması İçin Mükemmel Vektörler Olabilir Mi?

Uzmanlara göre, uçakların koronavirüsün yayılması için vektör olmadığı iddiası doğru değildir. Bir vektör virüsü bir yerden başka bir yere yaymakla birlikte uçaklar, virüs bulaşmış yolcuları coğrafyalara taşıyarak COVID-19 salgınlarının kontrol altına alınmasını zorlaştırmaktadırlar. Harvard Üniversitesi'nde maruziyet değerlendirme bilimi doçenti olan Joseph Allen, bir basın çağrısında uçakları viral yayılma için mükemmel vektörler olarak nitelendirmiştir. Araştırmacılar, havayolu halk sağlığı uzmanları tarafından belirlenen maske uyumluluğunu sağlamak, boş koltuklar ayırmak ve hasta yolcular için tarama yapmak gibi prosedürleri takip ediyorsa, uçakta koronavirüse yakalanma riskinin nispeten düşük olduğunu belirtmişlerdir. Allen, tüm hastalıklarda bilime bakılırsa, uçaklarda çok az salgın görüldüğünü ifade etmiştir. Allen, uçakların insanların düşündüğü bulaşıcılığın yuvası olmadığını da sözlerine eklemiştir.

Uçuştaki en büyük risk

Havayolları, ticari uçakların, hastane izolasyon odalarında kullanılan Hastalık Kontrol Merkezlerinin önerdiği hava filtreleri olan HEPA filtreleriyle donatıldığını sık sık not etmektedirler. HEPA filtreleri, havadaki partikülleri %99,97 oranında yakalamakla birlikte viral yayılma riskini önemli ölçüde azaltmaktadırlar. Ek olarak, uçak kabinindeki hava saatte 10 ila 12 kez tamamen değiştirilerek hava kalitesi normal bir binanınkinin üzerine çıkarılmaktadır. Yüksek hava değişim oranı nedeniyle, koronavirüsün birkaç sıra ötedeki birinden kapılması pek olası değildir. Ancak yine de uzmanlar yakınımızdaki birinden virüsü kapabileceğimize dikkat çekmişlerdir. İç mekan hava kirliliği üzerine çalışan ve Portland Eyalet Üniversitesi'nde mühendislik dekanı olan Richard Corsi, uçuştaki en büyük riskin, kısa kibriti çekip, bir bulaştırıcının yanında veya önünde, arkasında veya karşısında oturmamız olduğunu belirtmiştir. Uçakların yüksek güçlü filtreleme sistemlerinin salgınları önlemek için tek başlarına yeterli olmadığına dikkat etmek de önemlidir. Araştırmacılar, bir havayolunun orta koltukları açık tutmuyorsa veya tedbirli bir şekilde maske kullanımını zorunlu tutmuyorsa, uçmanın aslında o zaman oldukça tehlikeli olabileceğini vurgulamışlardır. Bunun nedeni, enfekte kişilerin viral partikülleri, uçakların onları kabin dışına atmasından daha hızlı bir şekilde havaya göndermesidir. Purdue Üniversitesi'nde makine mühendisliği profesörü olan Qingyan Chen, ne zaman öksürsek, konuşsak veya nefes alırsak, damlacıklar gönderdiğimizi belirtmiş ve bu damlacıkların her zaman kabinin içinde kaldığını sözlerine eklemiştir. Sonuç olarak uzmanlar uçmanın nispeten düşük riskli bir faaliyet olsa da, kesinlikle gerekmedikçe seyahat etmekten kaçınılması gerektiğini belirtmişlerdir.